• Maatregelen voor bescherming oude boom
  • mei avtiviteiten
Categorie: Planten

salie -keukenkruid

Salie
 Salvia officinalis = (keuken)kruid

Salvia officinalis = dus salie, stond bij de grieken en de romeinen in de oudheid al bekend als een 'wonderplant'. De plant komt ook uit de mediterrane landen. In Nederland dus niet betrouwbaar winterhard.  De naam komt van salvere = redden of genezen. De plant was in elke kloostertuin te vinden.
Salvia bevat vit A- C- Calcium- IJzer naast andere elementen. waar de goede werking wellicht aan toe te schrijven is. Naast dit alles is het 'gewoon' een goede smaakmaker! Én blikvanger: ze hebben grijsgroene bladeren en witte of lila bloemen, in border én bakken toe te passen.


Salvia officinalis 'Albiflora'

Wat aan Salie toegeschreven word: 
- verbetering van de spijsvertering ( groene kruiden zorgen in zijn algemeenheid voor betere vertering, dus salie ook)
- rustgevend, saliemelk
- saliethee: hét middel tegen hoest en verkoudheid
- natuurlijke antioxydant
- goed voor het geheugen
- en ook -niet in de laatste plaats-  werkt tegen opvliegers.

Als keukenkruid is het een smaakmaker bij kip, lamsvlees, varkensvlees, in salades, soep en bij eiergerechten. 
Tevens uitstekend geschikt voor het kruiden van pasta-gerechten.

 

Salvia soorten bij kwekerij Bastin

Salie is een woord dat ook als uitdrukking in de nederlandse taal voorkomt, jansalie = iemand die weinig initiatief toont.

Saliemelk, werd vroeger bij de koek-en-zopie verkocht bij de schaatsbaan.
 
In de natuur komt veldsalie voor, daar kan je aan ruiken om te weten dat dat een ander soort plant is, heeft doordringende stank van kattenpis. Het komt op enkele plekken in NL in de natuur /in het 'wild' nog voor.


Bloempje                        
Daar is kruid tegen gewassen?!
Gepubliceerd op 19 januari 2018 om 17:45
Tags:
Categorie: Nieuwtjes

kunstgras

KUNSTGRAS

DÉ OPLOSSING....

Ik zal het eerlijk zeggen: ik weet het niet...

Onderstaande (kunst) grasmat heb ik gefotografeerd in januari, toen het er 2 of 3 jaar lag. 
Met het mos en andere (on)kruiden oogde het natuurlijk genoeg, of dit echter de bedoeling is?? 



Het altijd groene en keurig/korte uiterlijk is een reden om voor kunstgras te kiezen. Of misschien vooral de rust die het geeft omdat er niet gemaaid hoeft te worden maakt de keuze richting kunstgras logisch. Wat ik echter zag -en eigenlijk niet genoemd word-  is de verzorging die deze 'gras'mat nodig heeft: regelmatig vegen/ borstelen, het materiaal wat tussen de 'grassprieten' zit om ze rechtop te houden dient ook om de zoveel tijd (x jaar) vervangen te worden. Doe je dit niet is bovenstaand & onderstaand effect het gevolg.



Bezitters van dit 'gras', die voor gemak en netheid kiezen houden ook van een nette en strakke tuin - is mij opgevallen-. Het gevolg is dat dit tapijt er netjes dient uit te zien en dus de bladblazer komt er al snel bij om alles weg te blazen en het schoon te houden. Wekelijks (gezien). In de herfst lijkt me dit inderdaad de enige manier om gevallen blad, takjes, e.d. van het 'gazon' te houden, anders vergaat dit en word een prima ondergrond/ bodem voor on- of niet gewenste kruiden. Maar met al deze drukte -denk ik bij mezelf- is gras wellicht ook net zo snel gemaaid?!

Over de be-loopbaarheid en vooral: be-speelbaarheid van dit gras laat ik me niet uit: inmiddels is daar genoeg berichtgeving in de krant en op tv over verschenen. Dat dit kunstgras niet tegen natuurlijk gras op kan in een tuin met gebruik door kinderen lijkt me evident.

Helemaal tegen kunstgras ben ik ook weer niet: vooral op platte daken of balkons is het een mooie oplossing -indien gewenst-. 

Maar al met al is het nog niet dé ideale oplossing waarmee de kunstgras-leveranciers deze proberen te verkopen. Mocht u zelf ervaring inmiddels hebben (voor én tegen) ik hoor het graag uit de praktijk.

BLOEMPJE:                                 

GROEN IS GRAS, GROEN IS GRAS ONDER MIJNE SLIPPERS....
Gepubliceerd op 4 januari 2018 om 16:11
Tags:
Categorie: aanleg

KRUIDEN

KRUIDEN

& specerijen


SMAAKMAKERS


Kruiden komen over het algemeen uit landen met een gematigd klimaat en bestaan voornamelijk uit bladeren en stengels van groene planten, die gebruikt kan worden om de geur en smaak van gerechten te verbeteren. Specerijen hebben eenzelfde functie, maar komen vaak uit landen met een subtropisch of tropisch klimaat en kunnen uit andere plantendelen bestaan als bloemknoppen, peulen, bast of wortels.



Zo zijn de vruchten van deze Zanthoxylum (verschillende soorten) -foto- pittig en werken verdovend. We hebben ze geproefd met een excursie over 'eetbaar groen' en je tong is aardig gevoelloos en de smaak: PITTIG!  Deze worden gebruikt als de rode korrel in 4-seizoenen peper, tja.....

Er zijn kruiden die overwinteren in de tuin (Venkel/ Foeniculum, Munt/ Mentha, Rozemarijn/ Rosmarinus (altijd groen, de bladeren geuren sterk kruidig),Tijm/ Thymus, Origano,  Maggikruid / Lavas, Rabarber, om er een paar te noemen) maar veel kruiden worden per jaar vers gekweekt uit bijvoorbeeld zaad. Bieslook, soorten Peterselie (soorten met gladde bladeren zijn aromatischer dan die met gekroesde bladeren), Selderie, Mentha, Salvia zijn daar weer voorbeelden van. Naast de mogelijkheid van 'groentetuintjes' van een bekende supermarkt zijn er genoeg jonge plantjes te koop bij tuincentra: deze wel gelijk verpotten in verse aarde of in de tuin, ook hebben kruiden regelmatig extra (vloeibare?) mest nodig! 

VERS zijn kruiden vaak uitgesproken en zeer smakelijk in gerechten. Kweek de kruiden dan ook vlakbij de keuken of daar waar u ze nodig heeft! Waar ze bij te gebruiken zijn? Vaak geven recepten dit al aan en anders adviseer ik een kruiden boekje aan te schaffen want de mogelijkheden zijn legio! Denk hierbij ook aan eetbare bloemen, voor de kleur én de smaak.
Eén voorbeeld: in /met sla: bieslook, oregano, peterselie, viooltje en goudsbloem, kleurig, geurig en smakelijk.

Naast gebruik in gerechten is het ook heel gebruikelijk om kruiden voor verse thee te gebruiken: Venkel, Munt, Citroenmelisse, Kamille, rozemarijn, Anijs, Salie, Vlierbloesem, enz. Het kan enkel, maar ook in combinatie van kruiden of met bijvoorbeeld kaneel, gember of citroen. Ook hiervan zijn de nodige voorbeelden (boeken/bladen/google) en uitdagend?!

Er zijn de nodige kruiden die we in Nederland 'gewend' zijn en die een plekje in de tuin verdienen, soms apart in een kruidenhoek maar het kan ook prima in een 'kruiden'pot of tussen andere planten in de border! 



De geneeskrachtige functies van planten -niet helemaal mijn terrein- zijn vooral in theevorm steeds bekender en gewenster!

BLOEMPJE:

IK HOU VAN GRONDIG WERK


Gepubliceerd op 22 november 2017 om 13:50
Tags:
Categorie: Herfst

Bollen

BOLLENTIJD....


een (vroeg) voorjaar met veel kleur in eigen tuin.....het kan met bollen!


Ik probeer altijd bollen te kiezen die 'verwilderen' ofwel, groeien, afsterven en volgend jaar weer terug komen. Vooral als ze op een goede plek staan, 'het naar hun zin hebben' komen ze elk jaar terug en in grotere getale: heerlijk toch?!!

Januari:  Galanthus (sneeuwklokjes), winteraconieten, botanische crocus

Februari: Leucojum (lenteklokje), Chionodoxa (sneeuwroem), Narcis 'Februari Gold'

Maart: Crocus, Puschkinia, Narcis, Scillan sibirica (sterhyacintje)

April: Muscari (blauw druifje), Tulipa tarda (kleine tulp), Anemone blanda

Mei en later: Ornithogalum (vogelmelk), Allium (sierui), Fritillaria meleagris (kievietsbloem), Camassia en Hyacinthoides


Als extra voor zomer en nazomer met bollen: Gladiolen, Eucomis autumnalis, Dahlia, Nerine (zelfs okt-nov), Triteleia.


Vooral Narcissen zijn in vroege, midden en late soorten in te delen, informeer hiernaar als u ze koopt. Hyacinth en tulp zijn prima bollen maar deze komen vaak niet terug/ verwilderen (nog) niet. 


 

TOT SLOT:

 

GEEF BOLLEN WEL KANS OM RESERVES IN DE BOL OP TE SLAAN!!

 

EN VERWIJDER DE BLADEREN PAS ALS DEZE VERKLEUREN, of plant ze op een plaats waar andere beplanting de groei en bloei overnemen zodat het - afstervende- blad niet storend is. Bijvoorbeeld tussen Geranium, Alchemilla(vrouwenmantel) of andere bodembedekkers.



Gepubliceerd op 17 oktober 2017 om 18:16
Tags:

SLAKKEN

SLAKKEN


GASTROPODA


= een WEEKDIER

En de slak heet buikpotige te zijn, die naam komt van de gespierde onderzijde van het langwerpige lichaam.



Op de wereld zijn meer dan 60.000 soorten bekend, waarvan de meesten in zee leven. Wij kennen meestal de naaktslak en de huisjesslak. Het slijmerige van de slak is vooral van functie bij het voortbewegen, dit 'plaveit' de weg, en horizontaal of verticaal maakt ook uit welke slijm gebruikt / geproduceerd word. Bedenk ook dat de slak vaak NUTTIG werk verricht door het opruimen van dood materiaal, niet alleen plantaardig maar (soms) ook dierlijk. Er zijn ook soorten die algen in de vijver eten en houden dus het water helder, poelslak en posthoornslak vnl. Ze leven negen tot twaalf maanden en in die periode leggen ze zo 500 eitjes, slakken zijn tweeslachtig (ze hebben dus mannelijke en vrouwelijke geslachtsorganen) maar kunnen ook paren.

Veel dieren eten slakken -inclusief de mens-, zoals vogels, egels, eenden, kippen, kikkers en padden, tot zelfs libellenlarven, hooiwagens -spinnen- en loopkevers, dus deze 'natuurlijke' vijanden kunnen een hulp zijn bij de bestrijding van slakken. Gif is een optie maar komt zo wel in de voedselketen terecht.

De slak eet zelf: zoals gezegd dus dood materiaal -houden dus het biologisch evenwicht in stand- maar ook van een vers blaadje is het dier niet vies.  En DAAR is het PROBLEEM (voor ons) want in het voorjaar en bij uitdijen (vers groen) van de planten en groenten eet dit dier graag een hapje mee. Over het algemeen zijn ze 's nachts actief. vooral bij zacht en vochtig weer, de slijmsporen verraad de slak! 

TIPS VAN INTERNET EN UIT BLADEN:

Probeer preventief te werk te gaan: geen schuilplaats bieden (onkruidruigte, hoog gras voorkomen, geen duistere vochtige plekjes -onder planken/ stenen- als schuilplaats), regelmatig schoffelen -> droogt de bovenste grondlaag uit en dan kunnen ze zich moeilijker verplaatsen. Gebruik stekelig en ruw materiaal in de tuin/ op de grond: scherp grind als pad, scherp (metsel)zand, dennennaalden, schelpengrit. Schors zou juist slakkenvraat bevorderen(?). Bescherm jonge planten of zaailingen door er een plastic beker over te zetten en kweek ze voor in een kas(je). 
Bestrijding 'achteraf', als ze er dus toch zijn: in hinderlaag lokken (dus lokaas plaatsen: stukjes pompoen, appel, rauwe aardappel en ander fruit en dat plaats je dan onder een plank/dakpan/ rabarberblad....) je weet ze nu te vinden en kan ze verwijderen. Een val maken: een bakje ingraven en vullen met bier of melk, ververs wel regelmatig de inhoud. Op slakkenjacht gaan is ook een optie (als je tuin niet te groot is), 's avonds met een zaklantaarn door de tuin gaan en dan de oogst van de 'rovers'  elders deponeren = in een berm, bos, weiland.....

Ook een optie is planten te kiezen die ze juist NIET lusten zoals bijv Hosta sieboldiana is het blad ruw en gebobbeld, dat valt niet in de smaak. Achillea, Aconitum, Alchemillla, Anemone, Aquilegia, Astilbe, Astrantia, Crocosmia, Digitalis, Eupatorium/koninginnekruid, Euphobia, Echinacea, Fuchsia, Geranium, Helleborus, Lavandula, Paeonia, Penstemon, Persicaria, Saxigraga, Sedum, Salvia, Stachys, Thalictrum, Vinca. Varens, Grassen, Kruiden ( Allium, foeniculum/venkel, mentha, Rosmarinus, Salvia off. Thijm, Tropaeolum)

Dit is een greep uit de planten die slakken niet lusten, er zijn ook soorten (bijvoorbeeld onder de hosta's -> de grote grijsbladigen) in bepaalde plant-groepen die slakken overslaan... Kijk hiervoor ook op internet.

Bestrijding door middel van slakkenvallen of milieu vriendelijke korrels dan wel in de schemering langs de planten en ze oprapen (alleen wat doe je er dan mee? kliko?) of: keuze in de beplanting maken zodat ze weinig 'eetbaars' vinden. Vooral dit laatste bespaard een hoop irritatie!

En verder: heeft u nog ervaring of tips? ik hoor ze graag!


Veel geduld en succes gewenst bij de jacht op deze dieren, mocht u nog tips hebben: (ook) ik hou me aanbevolen!

BLOEMPJE:
LÁNGZAAMAAN  KAN HET WENNEN...
Gepubliceerd op 11 mei 2017 om 15:51
Tags:
Categorie: Planten

Gunnera

GUNNERA MANICATA

OVER GROOT BLAD GESPROKEN

De plant met het grootste blad die winterhard is in ons land is de Gunnera, met bladeren van meer dan één meter doorsnee!
Alleen al vanwege de maten een echte solitair plant voor een opvallende plek in de tuin.



De plant kan 2-3 m. hoog worden en 4 m. breed De kegelachtige knop ontvouwt zich in april. De bloeiwijze word 60 cm hoog is in het begin groen en verkleurd naar roodbruin.
Overigens wel een plant waarbij het verstandig is om in de winter af te dekken, de grote bladeren kunnen in de herfst afgesneden worden en dan op de plant gelegd worden met wat aarde erover als bescherming tegen de ergste winterkou. De plant houd van voedzame en vochthoudende grond.
Kan in de zon of halfschaduw. Een plek in de buurt van een sloot of vijver (in diepe vochtige grond) is een prima plek voor deze plant, heeft vochtig klimaat nodig en beschutting tegen harde wind. De plant is bij specialiseerde kwekers te verkrijgen, is door de exclusiviteit wel vrij kostbaar.

Met een excursie over het fenomeen 'food forrest' kregen we een (geschild) stuk van de stengel van de Gunnera aangeboden om op te kauwen-> bevatte veel water en was een echte dorstlesser.



As je onder een blad gaat staan (of liggen) en je ziet het bladgroen kleuren naast de donkere nerven kan je je zo in het Amazone gebied wanen. Of met fantasie dat je onder water bent en tegen waterlelie bladeren opkijkt. Kortom een plant om te 'onthaasten' en even bij stil te staan en genieten.

Gepubliceerd op 6 april 2017 om 13:31
Tags:
Categorie: Planten

Crocosmia

CROCOSMIA
-eerder Montbretia geheten-

knolgewas



Een forse elegante plant die wat weg heeft van een gladiool maar met sierlijker en kleinere bloemen. De stevige bloemstengel draagt een vertakte bloeiwijze met kleine trechtervormige bloemen Het blad is zwaardvormig. Crocosmia 'Lucifer' is de meest gangbare met zijn fel rood-oranje bloemen die op goede grond wel tot 1.5 m. hoog kunnen worden. De plant vraagt om een zonnige standplaats en niet te natte grond. Volgens de boeken zou de plant 'winterdek' nodig hebben maar ze staan -zonder problemen- al jaren op dezelfde -vrij open-plek, op kleigrond. 
De plant kan de tuin inderdaad in vuur en vlam zetten, vooral tegen het einde van de zomer als veel bloemen en planten uitgebloeid zijn komt de kleur van de bloem Croscosmia 'Lucifer' tevoorschijn. Ook na de bloei is de plant nog de moeite waard want na de bloemen komen kleine mahonie/bruine gekleurde vruchtjes/ zaaddozen, die na verloop van tijd openspringen en kaneelkleurige zaden bevatten, ze zaaien zich ook prima uit. Zijn herkenbaar vanaf uitloop, dus als het te véél is, gewoon verwijderen. Komt van origine uit Zuid Afrika.



Naast dat het een prima snijbloem is word ik er vrolijk van, ze zijn ook door hun -opvallende- kleur een fleurige verschijning in de border! Ze bloeien ook best lang door dus geven langdurig 'verse' bloemen. Overigens lijken ze ook op freesia's maar forser dan?!



Gepubliceerd op 23 maart 2017 om 16:27
Tags:

DECEMBER

DECEMBER

VIBURNUM (tinus of conoy)  - SNEEUWBAL

Samen met anderen valt deze 'sneeuwbal' op: Prunus subhirtilla,  Abies, Acer pensylvanicum, Elaeagnus ebbingei, Hedera helix variëteiten, Ilex axuifolium variëteiten, Iris foetidissima en niet te vergeten: de eerste sneeuwklokjes.

Onderhoud:
- de laatste bladeren van het gras harken
- dakgoot controleren (ook daar kan blad neerkomen)
- mochten de potten nog niet geleegd zijn, dan nog doen en schoon opbergen.
- potplanten nu écht naar binnen en/of tegen vorst beschermen.
- vogel acties : nestkastjes schoonmaken /ophangen, vogelvoer plaatsen installeren: plank/pot/krans/slinger.(in het zicht!)
- Druif, braam, kiwi mogen teruggesnoeid en de knipsels kunnen als winterstek gebruikt worden.
- mocht het droog zijn, denk aan de pas geplante bomen en struiken-wateren zn.- 
- de eerste bollen komen boven-> niet te veel door de border lopen...
- neem tijd om lekker in tuinbladeren te kijken en ideeën op te doen.

-> maak kerstversiering / stukjes / krans van groen uit eigen tuin, wat...geen groen in de winter aanwezig? Dan is hier de ultieme uitdaging: zoek iets -wintergroens- wat in je tuin past en zorg voor je eigen kerstversiering!

En ook: neem je rust, verzamel héél rustig -onder genot een drankje bij wat kaarslicht- energie (en zo nodig ideeën) voor volgend jaar.
We wensen u een goede Decembermaand, fijne feestdagen en een veilige jaarwisseling met allen die u lief zijn!



Juist in deze tijd - als alles 'kaal' is kan ik genieten van de onverwachte groei of verschijning van iets wat groeit.



BLOEMPJE: 

WINTER = NIKS

Nou hoe je dat invult, mag u zelf bekijken, want niks is wel een groot woord voor alles wat er toch te zien en te beleven is?!!


Gepubliceerd op 7 februari 2017 om 13:45
Tags:

November

NOVEMBER
ACER PALMATUM - JAPANSE ESDOORN



En verder: Berberis, Cornus kousa, Liriope muscari, Skimmia japonica, heidesoorten, Viburnum bodnantense.

'Het vergeten tuinseizoen' las ik pas, daar werd de winter mee bedoeld. De schrijver stelde dat dit kwam door de media die na de zomer vooral op bannen zijn is gericht, of wellicht door de tuincentra die in september beginnen met inrichten van een kerstshow...., zit misschien iets in?! 
Maar voordelen van tuinaanleg in het 'vergeten tuinseizoen': bomen, planten en struiken zijn in 'slaapstand' daardoor kunnen ze makkelijk worden gerooid en verplant. Er is meer tijd, de tuinder zelf kan zich erop richten en de grond heeft ook tijd om zich 'te voegen' naar de wortels van de verplante plant/struik of boom. Bij aankoop scheelt het wellicht ook: struiken zonder pot zijn meestal goedkoper dan in pot gekweekte planten. En zelfs voor straatwerk: het kan zorgvuldig gebeuren en krijgt tijd om te 'zetten'/ inklinken -hoeft niet gelijk gebruikt te worden-, verzakking wordt daarmee voorkomen.

Onderhoud:
- vorstgevoelige knollen (dahlia en canna bijv.) rooien, schoonmaken en laten drogen, koel en droog bewaren
- mocht het nog niet gedaan zijn (het kan nog) bollen planten
- (houten) regenton leegmaken
- Blad uit de vijver halen en van het gazon vegen/blazen
- De buitenkraan toch echt afsluiten en aftappen als dat nog niet gedaan is
- vorstgevoelige heesters en  planten extra toedekken met dikke laag blad of kuipplanten inpakken met folie.
- potten (lege) schoonmaken en op de kop wegzetten

 
Hedera met de eerste rijp / sneeuw

Het klimaat verandert en ook wij merken dat met werk: de laatste maairondes zijn steeds later, nu ook nog in november gemaaid. Aanleg kan zolang er nog geen vorst is, altijd is de afpraak: ijs en weder dienende, dus volgende week (wd 47)beginnen we nog met aanleg van een tuin... Ook het groei seizoen loopt 'langer' door-> bomen verliezen later hun blad en pas als het blad van de boom (en vaak ook: struik) is, gaan kwekers rooien, dus het plantseizoen loopt nog door. Even terzijde: pot-gekweekte bomen en struiken kunnen het hele jaar door worden gekocht en geplant. Onze ervaring is echter lang niet met alle struiken positief. De wortels hebben neiging in een cirkel (potvorm)  te groeien en de ontwikkeling is dan minder in de loop van de tijd.

De herfstkleuren blijven zichtbaar: de ene boom is kaal en op een andere (beschutte?) plaats staan ze nog in blad, maar geel en rood blijven aanwezig in de bladverkleuring. Prachtig -vind ik- en echt nog tijd -nemen-  om te genieten. De donkere dagen met regen vergeet ik maar snel...

Bloempje:                       HERFST = VRIJE -VAL- TIJD

We gaan de donkere dagen voor kerst tegemoet, hopelijk is er nog genoeg (versier)groen in de tuin te vinden: rozenbottels, groen, takken, oude bloeiwijzen (spuit deze eens zilver, voor apart effect) voor krans of tafelschikking, rust en toch bezig: geniet ervan!


Gepubliceerd op 7 februari 2017 om 13:41
Tags:

pagina

disclaimer  |  webdesign
Martien van Dam tuinaanleg en onderhoud is werkzaam in de regio Leerdam, Gorinchem, Vianen, Culemborg, Beesd.